Heliko bakterija (Helicobacter pylori) je mikroorganizam koji nastanjuje naš digestivni trakt, a koji može izazvati čir i gastritis. Često se naziva i „bolest prljavih ruku“. Obično se zarazimo još u detinjstvu, a jednom nastala infekcija, ako se ne leči, traje celog života.

Od kada su 1983. godine histopatolog Warren i gastroenterolog Marshall prvi put uspeli da dokažu spiralne bakterije u želucu, Helikobakter pilori infekcija (HP) u stalnom je fokusu naučnih i medicinskih krugova.

Brojna istraživanja dokazala su povezanost HP infekcije sa gastritisom, čirom na dvanaestopalačnom crevu, čirom na želucu i karcinomom želuca.

- Samo 20 % ljudi zaraženih ovom bakterijom ima simptome koji uključuju tupe ili pekuće bolove u stomaku, neplanirani gubitak težine, krvavu stolicu i povraćanje – kaže dr Ivan Đurić, lekar opšte prakse i objašnjava šta je zapravo infekcija Heliko bakterijom:

- Heliko bakterija predstavlja skup bakterija koje mogu izazvati infekciju u želucu ili dvanaestopalačnom crevu (prvi deo tankog creva). To je najčešći uzrok peptičkog ulkusa odnosno čira koji se javlja upravo na ovim delovima digestivnog trakta.

Heliko bakterija, naglašava dr Đurić, takođe može da upali i iritira sluznicu želuca, koju poznajemo i kao gastritis.

- Nelečena, dugotrajna infekcija može dovesti do raka želuca.

Procenjuje se da je 50 % do 75 % svetske populacije zaraženo ovom opasnom bakterijom.

- Kod većine ljudi ne izaziva značajnije simptome, stoga godinama prolazi neopaženo. Infekcija je češće prisutna u zemljama u razvoju, sa lošim sanitarnim uslovima, iako se proširila na ceo svet.

U zemljama niskog higijenskog standarda velika je učestalost infekcije, većinom kod dece do desete godine života, a u razvijenim zemljama kod starije životne dobi.

Da li će doći do infekcije zavisi i od sposobnosti bakterije da savlada odbrambene snage organizma tj. koliko je želudačna sluznica domaćina otporna na infekciju, kao i od sposobnosti bakterije za razmnožavanjem i širenjem.

Kako se prenosi Heliko bakterija?

Heliko bakterija se može prenositi od jedne do druge osobe. Zadržava se u pljuvački, plaku na zubima i izmetu. Infekcija se može preneti ljubljenjem i prenošenjem bakterija sa ruku onih koji ih nisu dobro oprali nakon vršenja nužde.

Naučnici smatraju da bi se heliko bakterija mogla širiti i kroz kontaminiranu vodu i hranu.

Kako uzrokuje oštećenje?

- Heliko bakterija se umnožava u sluzokoži želuca i duodenuma tj. dvanaestopalačnog creva. Bakterije luče enzim koji se zove ureaza koji pretvara ureu u amonijak. Ovaj amonijak štiti bakterije od želudačne kiseline. Kako se bakterija umnožava, on ulazi u tkivo želuca, što dovodi do gastritisa i/ili čira.

Ovo su simptomi infekcije

Simptomi i znaci, ako su prisutni, su oni koji nastaju od gastritisa ili čira i uključuju sledeće:

* Tup ili pekući bol u stomaku (češće nekoliko sati nakon jela i noću). Bol može trajati od nekoliko minuta do nekoliko sati i može doći i proći tokom nekoliko dana do nedelja.

* Iznenadni gubitak težine

* Nadimanje

* Mučnina i povraćanje (krv prisutna u povraćenom sadržaju)

* Loše varenje

* Podrigivanje

* Gubitak apetita

* Tamna stolica (prisutna krv u stolici)

Procenjuje se da samo 20 % zaraženih ima simptome, dok su svi prostali slučajevi asimptomatski.

Kako se dijagnostikuje Heliko bakterija?

Dijagnoza se postavlja na 3 načina:

Gastroskopija – Iako invazivan, ovo je najpouzdaniji način utvrđivanja prisustva Heliko bakterije. Sonda se spušta u želudac, odakle se uzima uzorak sluzokože i testira.

Izdisajni urea test – Neinvazivna metoda. Pacijentu se daje urea, a nakon nekog vremena prisustvo bakterije se utvrđuje u izdahnutom vazduhu.

Laboratorijska analiza stolice i krvi

izdisajni-test--za-helikobakteriju-uz-antr.-stockphotocloseupofwomandoingtestforhelicobacterpylori1548529631.jpg
Shutterstock 

Otkrivanje Heliko bakterije na vreme može sprečiti brojne zdravstvene komplikacije.

- Čak i ako nemate simptome, a bili ste u kontaktu sa osobom koja potvrđeno ima ovu bakteriju - testirajte se - savetuje dr Đurić.

Ova bakterija može i da se vrati, baš kao i svaka infekcija, zato prema njoj morate da se odnosite ozbiljno.

Kako se leči infekcija?

Kad se potvrdi njeno prisustvo, obično se leči pomoću dva antibiotika i inhibitorom protonske pumpe – IPP (to su lekovi koji sprečavaju proizvodnju hlorovodonične kiseline u želucu).

- Taj tretman traje od sedam do 14 dana. Nakon toga antibiotici se isključuju, a nastavlja se samo sa inhibitorima protonske pumpe, najviše osam nedelja. Kontrolni test obično se radi šest meseci posle završetka terapije.

HP infekcija povećava rizik od nastanka čira četiri do deset puta, pa se lečenjem ove infekcije leči i sam čir, te je mogućnost ponovnog pojavljivanja čira manja.

Priredila: V.N.

Izvor: Kurir.rs/ Saveti lekara