Kad jetra popusti, stradaju i bubrezi: Infektolog otkriva šta je hepatorenalni sindrom i ko je u riziku
Jedan od najtežih oblika komplikacija bolesti jetre jeste hepatorenalni sindrom (HRS), stanje koje pokazuje da jetra, iako glavni organ varenja i detoksikacije, svojom poremećajima, poput ciroze ili drugih oštećenja, može ugroziti i rad drugih vitalnih sistema – pre svega bubrega.
- Najčešći uzroci ciroze su hronične infekcije hepatitisom B i C, prekomerno konzumiranje alkohola, kao i masna bolest jetre povezana sa gojaznošću i dijabetesom, poznata kao MASLD – objašnjava za naš portal dr Ivana Gmizić, specijalista infektologije.
Dodaje da postoje i ređi uzroci, među kojima su autoimune i nasledne bolesti – poput primarnog bilijarnog i sklerozirajućeg holangitisa (oboljenja žučnih puteva), Vilsonove bolesti (poremećaj metabolizma bakra) i hemohromatoze (nakupljanje gvožđa u telu).
U slučaju akutnog otkazivanja jetre, najčešći uzroci su toksično oštećenje paracetamolom, ishemijski hepatitis, virusni i autoimuni hepatitisi, ali i lekovi, biljni preparati i dodaci ishrani.
Kada jetra oslabi – stradaju bubrezi
HRS se najčešće javlja kao posledica ciroze u uznapredovalom stadijumu, a pokreću ga tzv. „precipitacijski događaji“ – najčešće bakterijske infekcije, krvarenje iz digestivnog trakta ili preterano korišćenje diuretika.
- Infekcije su okidač u više od polovine slučajeva – upozorava dr Gmizić. – Rizik od razvoja HRS-a kod obolelih od ciroze je oko 18 odsto u prvoj godini nakon dijagnoze, a do 39 odsto u roku od pet godina.
Problem kod HRS-a leži u tome što otkazivanje bubrega ne nastaje zbog samih bubrega, već zbog slabljenja cirkulacije, usled oštećene jetre. Bubrežno tkivo ostaje neoštećeno, ali zbog nedovoljnog protoka krvi dolazi do funkcionalnog otkazivanja.
Ko je u posebnom riziku?
Osobe koje žive sa HIV-om, naročito uz koinfekciju hepatitisom B ili C, spadaju u rizičnu grupu za razvoj HRS-a. Iako moderna terapija omogućava duži životni vek, starenje ovih pacijenata sa sobom nosi povećan rizik od dijabetesa, hipertenzije, gojaznosti i oštećenja bubrega.
- Kod njih čak i manja infekcija može izazvati lančanu reakciju i dovesti do ozbiljnog zatajenja jetre i bubrega – objašnjava doktorka.
Lečenje
Transplantacija jetre ostaje jedino trajno rešenje za pacijente sa HRS-om. Do tada, koriste se privremene terapije – infuzije albumina, lekovi za podizanje krvnog pritiska, kao i procedura TIPS koja smanjuje pritisak u portalnoj (vena porta) cirkulaciji. U nekim slučajevima primenjuju se i privremene metode kao što su hemodijaliza ili tzv. „dijaliza jetre“ (MARS).
- Hepatorenalni sindrom nas podseća da jetra nije izolovan organ, već deo sistema u kojem sve funkcioniše povezano – zaključuje dr Gmizić. - Zato je rano otkrivanje simptoma i lečenje osnovne bolesti ključ u spašavanju života.
Zabranjeno preuzimanje dela ili čitavog teksta i/ili foto/videa, bez navođenja i linkovanja izvora i autora, a u skladu sa odredbama WMG uslova korišćenja i propisima Zakona o javnom informisanju i medijima.
Kako oštećenje jetre utiče na mozak? Infektolog otkriva simptome i posledice hepatične encefalopatije
