Skriveni uzroci srčanog udara kod mladih: Studija klinike Mejo otkriva zbog čega su žene u većem riziku
Rezultati studije objavljeni u časopisu Američkog koledža za kardiologiju ispitali su preko 15 godina podataka iz Ročesterskog epidemiološkog projekta, pružajući najsveobuhvatniju populacionu procenu uzroka srčanog udara kod ljudi starosti 65 godina i mlađih.
Više od polovine srčanih udara kod žena mlađih od 65 godina uzrokovano je netradicionalnim faktorima, kao što su spontana disekcija koronarne arterije (SCAD), embolija i druga stanja koja nisu povezana sa plakom koji začepljuje arterije.
Učestalost srčanog udara bila je značajno niža kod žena nego kod muškaraca, ali kada su žene imale srčane udare, osnovni uzroci su često pogrešno dijagnostikovani.
Stres, anemija i infekcija – smrtonosni okidači srčanih udara
Spontana disekcija koronarne arterije (SCAD), koji obično pogađa mlađe, inače zdrave žene, često je bio previđen i pogrešno klasifikovan kao tipičan srčani udar zbog nakupljanja plaka.
Najčešći uzrok srčanog udara kod oba pola bila je ateroskleroza, odnosno plak koji začepljuje arterije, ali je to činilo samo 47 odsto srčanih udara kod žena, u poređenju sa 75 odsto kod muškaraca.
Petogodišnje stope smrtnosti bile su najviše kod ljudi koji su imali srčane udare izazvane stresorima kao što su anemija ili infekcija, iako su ovi pacijenti imali niži nivo srčanih oštećenja.
- Ovo istraživanje baca pažnju na uzroke srčanog udara koji su istorijski bili nedovoljno prepoznati, posebno kod žena - kaže dr Kler Rafael, doktorka nauka, interventni kardiolog u klinike Mejo i prva autorka studije.
Kada se osnovni uzrok srčanog udara pogrešno shvati, to može dovesti do tretmana koji su manje efikasni — ili čak štetni.
Ovo novo razumevanje bi moglo da spase živote. Pogrešno dijagnostikovan srčani udar sa simptomima moždanog udara, na primer, može se nepotrebno lečiti stentom, što povećava rizik od komplikacija.
Rano otkrivanje i pravilno dijagnostikovanje ovih netradicionalnih srčanih udara omogućava odgovarajuću negu i bolje dugoročne ishode.
Ključni nalazi studije:
Od 1.474 srčana udara, 68 odsto je bilo zbog tipičnog nakupljanja plaka (tradicionalna bolest srca), ali netradicionalni uzroci su činili većinu srčanih udara kod žena.
- SCAD je bio skoro 6 puta češći kod žena nego kod muškaraca.
- Srčani udari izazvani stresorima poput anemije ili infekcije bili su drugi najčešći uzrok ukupno, i najsmrtonosniji, sa petogodišnjom stopom smrtnosti od 33 odsto.
- Zaista neobjašnjivi srčani udari bili su retki, čineći manje od 3 odsto slučajeva nakon stručnog pregleda.
U Srbiji više od 50 ljudi na dnevnom nivou doživi infarkt ili šlog, a oko 14 njih umre. Iako srčane bolesti češće pogađaju starije osobe, i u našoj zemlji se sve više mladih suočava sa srčanim problemima. Zato je jako važno raditi na edukaciji, promociji zdravih životnih navika i redovnim zdravstvenim pregledima.
Zaključak
Sve u svemu, studija pruža uvide koji bi mogli da promene način na koji se srčani udari dijagnostikuju i leče kod mladih.
- Naše istraživanje ističe veću potrebu da se preispita način na koji pristupamo srčanim udarima kod ove populacije pacijenata, a posebno kod mlađih žena. Kliničari moraju da pooštre svoju svest o stanjima poput ishemijske bolesti srca (ISBS), embolije i okidača povezanih sa stresom, a pacijenti treba da se zalažu za odgovore kada nešto ne deluje kako treba - dr med. kaže dr Raživ Gulati, šef Odeljenja za interventnu kardiologiju i ishemijsku bolest srca na klinici Mejo i glavni autor studije.
Razumevanje uzroka srčanog udara jednako je važno kao i njegovo lečenje, jer upravo to može napraviti razliku između potpunog oporavka i ponovne pojave bolesti.
Izvor: Newsnetwork.mayoclinic.org/Zdravlje.Kurir.rs
Nevidljiva pretnja, zašto srčani udar može da pogodi i one najzdravije - čak i kada su u najboljoj formi?
