Više od 50% srčanih udara kod mlađih žena nije posledica zapušenih arterija: Evo gde se krije opasnost

Međutim, istraživanja ukazuju na to da možda potcenjujemo ulogu drugih uzroka, naročito kod mlađih odraslih osoba.

Aterotromboza je bila uzrok 75 odsto srčanih udara kod muškaraca, što nije iznenađujuće. Međutim, kod žena je bila odgovorna za svega 47 odsto slučajeva – manje od polovine. To ima velike posledice po prevenciju i lečenje srčanih udara.

- Ovo istraživanje skreće pažnju na uzroke srčanog udara koji su istorijski bili nedovoljno prepoznati, posebno kod žena. Kada se pogrešno razume osnovni uzrok srčanog udara, to može dovesti do terapija koje su manje efikasne ili čak štetne - kaže kardiološkinja Kler Rafael.

Neravnoteža između dotoka i potreba za kiseonikom

Kod žena je 34% svih srčanih udara pripisano takozvanim sekundarnim infarktima miokarda usled neravnoteže između dotoka i potreba za kiseonikom (SSDM).Ovo stanje se definiše kao neravnoteža između snabdevanja srca kiseonikom i njegovih potreba, izazvana drugim stresnim faktorima u organizmu, poput anemije ili infekcije.

Među ostalim faktorima koji značajno doprinose srčanim udarima nalaze se spontana disekcija koronarne arterije (SCAD), kod koje dolazi do pucanja zida arterije i nakupljanja krvi, kao i embolije – ugrušci koji dospevaju u srce iz drugih delova tela.

Kod žena starosti 45 godina ili mlađih, SSDM je bio najčešći uzrok. Akutni neaterotrombotski koronarni uzroci (SCAD, embolija, spazam i MINOCA – nejasnog uzroka) zajedno su bili jednako česti kao i aterotromboza, navode istraživači u objavljenom radu.

Osobe koje su imale SSDM imale su i najvišu stopu smrtnosti od bilo kog uzroka u narednih pet godina, što autori objašnjavaju time da se verovatno radi o populaciji sa težim opštim zdravstvenim stanjem i većim rizikom od smrti usled osnovnih, nekardioloških bolesti.

Tim je takođe utvrdio da su mnogi srčani udari povezani sa SCAD-om u početku pogrešno pripisivani aterotrombozi, naročito kod žena, kod kojih je SCAD bio uzrok gotovo šest puta češće.

Embolija, stres i drugi okidači

Ako se uzrok srčanog udara pogrešno dijagnostikuje, lekari mogu primeniti pogrešan pristup u pokušaju da spreče ponovni infarkt.

- Naše istraživanje ukazuje na potrebu da se preispita način na koji pristupamo srčanim udarima u ovoj populaciji, a posebno kod mlađih žena. Lekari moraju imati veću svest o stanjima kao što su SCAD, embolije i okidači povezani sa stresom, a pacijenti bi trebalo da insistiraju na dodatnim objašnjenjima kada osećaju da nešto nije u redu - kaže kardiolog Radživ Gulati (Rajiv Gulati).

Studija se nije bavila razlozima značajnih razlika između muškaraca i žena, ali one bi mogle biti posledica različitog delovanja faktora rizika kod žena ili činjenice da žene ređe traže medicinsku pomoć. To je nešto čime bi se buduća istraživanja mogla baviti, zajedno sa primenom istih analitičkih metoda na veće i raznovrsnije grupe ljudi.

Istraživanja se nastavljaju kako bi se što bolje razumeli faktori rizika, među kojima su život u urbanim sredinama, ishrana i zagađenje vazduha.

Dobra vest je, kako navodi istraživački tim, da postajemo sve uspešniji u prepoznavanju, dijagnostikovanju i sprečavanju ponavljanja srčanih udara. Tokom perioda obuhvaćenog studijom ostvaren je značajan napredak, na primer, u tehnologiji snimanja srca.

Ipak, nova istraživanja iz SAD i Kanade pokazuju da aktuelne metode medicinskog skrininga možda i dalje ne uspevaju da prepoznaju gotovo polovinu osoba koje dožive srčani udar.

Važnost razumevanja uzroka srčanog udara 

U SAD se rizik od srčanog udara obično procenjuje pomoću kriterijuma kao što je skor aterosklerotske kardiovaskularne bolesti (ASCVD), koji meri faktore povezane sa razvojem bolesti srca i krvnih sudova. Pacijenti se zatim prate ili leče ako njihovi rezultati pređu određeni prag.

Analiza zdravstvenih kartona 465 osoba starosti 65 godina ili mlađih, koje su lečene zbog prvog srčanog udara, pokazala je da bi dva dana pre događaja ASCVD skor svrstao 45 odsto njih u grupu niskog ili graničnog rizika.

Rafael, Gulati i njihove kolege sada žele da se više radi na podizanju svesti o alternativnim uzrocima srčanih udara, kako među zdravstvenim radnicima, tako i u široj javnosti, što bi u krajnjoj liniji moglo da spasi živote.

- Razumevanje zašto je došlo do srčanog udara jednako je važno kao i njegovo lečenje. To može napraviti razliku između oporavka i ponovnog infarkta - kaže Rafael.

Istraživanje je objavljeno u časopisu Journal of the American College of Cardiology.

Izvor: sciencealert.com/zdravlje.kurir.rs

Srčani udar može se javiti i bez začepljenja arterija: Tri puta je češći kod žena, a evo zbog čega nastaje