Istraživanja pokazuju da su strahovi u trudnoći zapravo vrlo česti.
Zašto je toliko žena koje trudnoću doživljavaju tako, uz strah da se nešto ne zakomplikuje, a ne kao radost rađanja novog života? Kroz kakve strahove prolaze one i njihovi partneri?
- Osim ginekološkog, ultrazvučnog pregleda, vrlo je važno da lekar razgovara sa parom i da im pruži odgovore na sva postavljena pitanja. Pozitivan način razmišljanja je veoma značajan u tom procesu, navodi prof. dr Artur Bjelica.
Od iscrpljenosti do ushićenja
U studiji koja je obuhvatila 500 trudnica u periodu od tri godine, praćene su psihološke promene tokom trudnoće, kao i posle porođaja. Promene su beležene prilikom svake posete ginekologu, a dr Bjelica otkriva koji su sve strahovi u trudnoći uočeni kod oba partnera:
- Trudnoća je vrlo specifičan i složen period u životu žene. Prateće promene primećuju se ne samo na biološkom planu, već i u njenom psihološkom i socijalnom funkcionisanju. U većoj ili manjoj meri svaka buduća majka doživljava česte promene raspoloženja - od iscrpljenosti do ushićenja. Pored toga, trudnoća izaziva niz specifičnih briga i u vezi sa tokom i ishodom trudnoće, što ženu čini posebno ranjivom, a većina tih problema zavisi i od ličnih sposobnosti prilagođavanja i mehanizama odbrane od stresa - navodi naš sagovornik.
Doktor upozorava da stres tokom trudnoće može da dovede do različitih komplikacija, koje mogu da imaju dalekosežne posledice, kako za telesno tako i za psihičko funkcionisanje novorođenčeta.
Telo i duša „pod opterećenjem“
U srpskom jeziku za trudnu ženu često kažemo da je u „drugom stanju“, što znači da se razlikuje od „uobičajenog“. Izraz se očigledno odnosi na evidentne telesne promene, a zajedno sa izrazom „bremenitost“ sugeriše da trudnoća znači i „fizičko opterećenje“.
Takođe, može da se napravi i paralela na psihološkom planu, što neki i iz ove oblasti navode, pa se trudnoća može posmatrati i kao određeni „psihološki teret“. Međutim, ovo se stanje naziva i „blagoslovljeno stanje“, čime se ukazuje na put ka ostvarivanju majčinstva, što svakako nosi i promene koje se dešavaju na psihološkom planu, navodi doktor.
Napetost, kako kaže, tokom trudnoće prouzrokovana je bilo svesno ili nesvesno strahom od gubitka ličnog identiteta, osećajem nesigurnosti i usamljenosti, strahom od gubitka ploda, brigom o zdravlju budućeg deteta, strahom od porođaja i slično.
Tokofobija
U modernoj literaturi možemo pronaći pojam tokofobija, pod kojim se podrazumeva specifično uznemirujuće stanje sa fobičnim izbegavanjem trudnoće. Primarna tokofobija ima svoje korene u adolescenciji, dok je sekundarna posledica traumatičnog porođaja.
Tokofobija, često, može biti i simptom prenatalne depresije. Trudnice sa tokofobijom češće pate od trudničkog povraćanja, a veoma često iskuse i postpartalnu depresiju. Takođe, takve trudnice su pod povećanim rizikom od posttraumatskog stresnog poremećaja, otkriva doktor.
Muke budućih očeva
Prema njegovim rečima podrška partnera u trudnoći je od velikog značaja, pa je otuda je prihvaćen nov naziv – trudnički par, umesto termina trudnica.
- Za vreme ženine, posebno prve trudnoće, partner takođe prolazi kroz određeni period koji donosi znakove nečeg novog i nepoznatog, jer će dobiti ulogu oca. Spominje se postojanje i takozvanog “Couvade” sindroma koji se pojavljuje u oko 11-15 % slučajeva (prema nekim i mnogo češće,čak do 65 %) kod budućih očeva, a manifestuje se kao gubitak apetita, mučnina, razdražljivost, glavobolja i poremećaj sna. Simptomi traju tokom trudnoće supruge i nestaju nakon porođaja, navodi doktor.
Postporođajna depresija
Većina žena nakon porođaja iskuse melaholično raspoloženje koje se često naziva „bejbi bluz“, a karakteriše se promenom raspoloženja, naletima plača, anksioznosti i poteškoća sa spavanjem.
- Obično započinje u prva dva do tri dana nakon porođaja, a može trajati i do dve nedelje. Ovakav emocionalni status je potpuno normalan i uobičajen. Ipak, pojedine porodilje doživljavaju teži, dugotrajni oblik depresije poznat kao postporođajna depresija dok se veoma retko javlja ekstremni poremećaj raspoloženja poznat kao postporođajna psihoza - objašnjava prof. dr Artur Bjelica.
NE PROPUSTITE
