Slušaj vest

Virus SARS-CoV-2 (Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2) je virus koji uzrokuje bolest COVID-19. Ovaj virus pripada porodici korona virusa, koja uključuje i viruse koji izazivaju običnu prehladu, kao i teže bolesti kao što su SARS (teški akutni respiratorni sindrom) i MERS (bliski istočni respiratorni sindrom).

ME/CFS tj. sindrom hroničnog umora je ozbiljan i kompleksan zdravstveni poremećaj koji se karakteriše intenzivnim, dugotrajnim umorom koji ne prolazi ni nakon odmora.

Osobe sa ME/CFS-om mogu doživeti i druge simptome, poput bolova u mišićima, nesanice, problema sa koncentracijom i pamćenjem, poznato kao "moždana magla".

Nema dileme - rizik je povećan 

Autori studije, predvođeni istraživačem iz oblasti ME/CFS, Suzannom Vernon iz Bateman-Horne Centra u SAD, navode da njihovi rezultati pružaju jake dokaze da je stopa i rizik od razvoja dugotrajnog umora (ME/CFS) nakon infekcije SARS-CoV-2 značajno povećana.

Njihova istraživanja podržana su prethodnim studijama koje su uključivale infektivne agense kao što su Epstein-Barr virus (virus iz porodice herpesvirusa koji je vrlo čest i najpoznatiji je kao uzročnik mononukleoze) i Ross River virus (virus koji uzrokuje bolest poznatu kao Ross River groznica, koja nije zastupljena kod nas), kao i nevirusne bolesti kao što su K groznica i giardijaza (parazitska infekcija koja se prenosi feko-oralnim putem, obično konzumiranjem kontaminirane vode ili hrane), koje takođe mogu biti povezane s razvojem ME/CFS.

virus-korone-shutterstock-1673968429.jpg
Virus SARS-CoV-2  pripada porodici koronavirusa, koja uključuje i viruse koji izazivaju običnu prehladu. Foto: Shutterstock

Virusne infekcije kao mogući okidači za hronični umor

Iako uzrok ME/CFS nije potpuno poznat, smatra se da su virusne infekcije mogući okidač.

Dug COVID i ME/CFS imaju mnoge slične simptome, a neki naučnici smatraju da bi ove dve bolesti mogle biti povezane ili izazvane istim faktorima.

Procene sugerišu da između 13 i 58 procenata osoba sa dugim COVID-om ispunjava dijagnostičke kriterijume za ME/CFS, što potvrđuje povezanost ovih stanja.

Studija i rezultati

Studija je obuhvatila 11.785 učesnika koji su imali COVID-19 najmanje šest meseci ranije i 1.439 učesnika koji nisu bili zaraženi.

Važno je napomenuti da nijedan od učesnika nije imao prethodno dijagnostikovan ME/CFS, a većina je bila vakcinisana protiv COVID-19.

Na kraju, 4,5% učesnika koji su se razboleli od COVID-19 ispunilo je kriterijume za ME/CFS, što obično zahteva najmanje šest meseci umora, praćenog malaksalošću nakon napora, kognitivnim oštećenjem, neosvežavajućim snom ili ortostatskom netolerancijom.

Sličnosti između dugog kovida i i ME/CFS

Od ove grupe, 89% je takođe ispunilo kriterijume za dug COVID.

Ovo može ukazivati na to da ME/CFS nakon COVID-19 predstavlja "teško bolesnu podskupinu" pacijenata sa dugim COVID-om, smatraju autori.

Međutim, potrebno je više istraživanja da bi se ove dve dijagnoze jasno razdvojile, posebno jer se obe bolesti mogu veoma razlikovati od pacijenta do pacijenta.

umor malaksalost shutterstock_2214632651.jpg
Procene sugerišu da između 13 i 58 procenata osoba sa dugim COVID-om ispunjava dijagnostičke kriterijume za dugotrajnim umorom (ME/CFS). Foto: Shutterstock

Rezultati studije su nedvosmisleno pokazali da je COVID-19 povezan sa dugotrajnim umorom

Iako 4,5% može delovati kao mali procenat, to je mnogo puta više u poređenju sa stopom pre 2020. godine. Takođe, gotovo 40% zaraženih učesnika imalo je barem jedan simptom ME/CFS šest meseci nakon COVID-19, dok je samo 0,6% neinfektivnih učesnika ispunilo dijagnostičke kriterijume za ME/CFS, a 16% njih je imalo samo jedan simptom.

Simptomi i karakteristike hroničnog umora

Najčešći simptomi koje su prijavili svi učesnici sa ME/CFS uključuju slabost nakon napora, kada se simptomi pogoršavaju nakon fizičkog napora, i ortostatsku netoleranciju, koja uzrokuje nizak krvni pritisak i ubrzan rad srca prilikom stajanja.

Šta je ortostatska netolerancija?

Ortostatska netolerancija (ON) je stanje u kojem telo ima problema da reguliše krvni pritisak prilikom prelaska u uspravni položaj, što može dovesti do simptoma poput vrtoglavice, nesvestice, ubrzanog pulsa ili čak gubitka svesti.

S druge strane, dugi COVID obično je obeležen dugotrajnim simptomima samog COVID-19, kao što su respiratorni problemi ili bol u grudima.

Zaključak i dalje istraživanje

Otkriće zašto su neki ljudi podložniji dugoročnim efektima COVID-a ili razvoju ME/CFS moglo bi pomoći istraživačima da pronađu nove načine za prevenciju i lečenje oba stanja.

S obzirom da ni jedno ni drugo stanje nemaju poznat uzrok ili lek, a oba su u porastu, postoji ozbiljan razlog za dalja istraživanja kako bi se bolje razumela priroda ovih bolesti i razvile efikasnije terapije.

Kardilog otkriva 3 razloga zašto je pregled nakon preležane bolesti obavezan

Izvor: Sciencealert.com/Zdravlje.Kurir.rs