Kako se formiraju bore kada koža stari? Naučnici konačno imaju odgovor
Bore se ne pojavljuju samo zato što starite. Ispod svake linije i nabora krije se mehanička istina.
Kako vaša koža stari, njena sposobnost da se nosi sa fizičkim stresom slabi, što dovodi do gužvanja i nabora. Ali kako se to tačno dešava?
Zablude o borama
Naučnici su dugo nagađali zašto starija koža stvara bore. Često su krivili genetiku, oštećenja od sunca ili gubitak proteina poput kolagena i elastina. Međutim, do sada te teorije nisu bile testirane na stvarnoj ljudskoj koži.
Eksperiment koji je razbio mitove
Istraživači sa Univerziteta Bingamton (SUNY) rešili su da otkriju šta se zapravo događa kada koža stari. Njihov rad nadilazi teoriju – doneli su konkretne eksperimentalne dokaze koji pokazuju da bore nastaju usled fizičkog izvijanja kože, kao rezultat njenog rastezanja i skupljanja tokom vremena.
Koža se više skuplja sa godinama
Dr Gaj German, vanredni profesor biomedicinskog inženjerstva, sa timom je proučavao uzorke kože osoba starih od 16 do 91 godine. Korišćen je tenzometar male sile koji je istezao kožu u jednom pravcu.
Rezultat? Kada se koža istegne u jednom smeru, ona se skuplja u drugom – a ovo skupljanje postaje izraženije s godinama. Kada postane prejako, koža se uvija i formira bore.
„Ovo više nije samo teorija“, rekao je prof. German. „Sada imamo čvrste eksperimentalne dokaze koji pokazuju fizički mehanizam starenja.“
Bore se formiraju zbog „neravnomernog ponašanja“ kože
Prof. German objašnjava: dok je mlada koža mehanički predvidljiva, starenjem njena elastična svojstva postaju nestabilna. Koža se tada rasteže više u stranu nego ranije, što stvara neravnomerne sile i uzrokuje pojavu bora.
„Vaša koža zapravo nikada nije potpuno opuštena. Čak i u mirovanju, unutar nje postoje tenzije koje je vuku u različitim pravcima – to je glavni pokretač bora.“
German koristi i poređenje sa igračkom Sily Putty: kada je istegnete u jednom pravcu, ona se sužava u drugom – isto važi i za kožu. Kako starimo, ta kontrakcija postaje jača, pa se koža savija i naborava.
Sunce ubrzava proces
Izlaganje kože UV zracima dodatno ubrzava starenje. Prema Germanu, oni koji rade napolju češće imaju izraženije bore, čak i ako su mlađi.
„Hronološko starenje i fotostarenje (izazvano suncem) daju vrlo slične efekte. Zato, uživajte u letu, ali ne zaboravite kremu za sunčanje – vaša buduća koža će vam biti zahvalna.“
Prva studija sa stvarnim uzorcima kože
Ovo je prva studija koja koristi prave ljudske uzorke da bi objasnila mehaničke uzroke nastanka bora. Do sada su modeli samo nagađali o slabijoj dermalnoj strukturi – sada imamo konkretne dokaze.
Studenti Abraham Ičeri i Alejandro Vilčir, članovi istraživačkog tima, igrali su ključne uloge u izvođenju eksperimenata i analiziranju reakcije kože na pritisak.
Šta ovo znači za buduće tretmane?
Otkrivanje ponašanja kože otvara vrata novim strategijama protiv starenja. Umesto pukog dodavanja kolagena ili hidratacije, tretmani bi mogli ciljati mehaničke karakteristike kože – kako se ona rasteže i skuplja, i kako reaguje na svakodnevne pokrete.
Studija objavljena u časopisu Journal of the Mechanical Behavior of Biomedical Materials predstavlja prekretnicu za dermatološku nauku i industriju lepote, razbijajući zablude i postavljajući čvrstu naučnu osnovu za razumevanje starenja kože.
Izvor: earth.com/zdravlje.kurir.rs
