Osteoporoza je skeletno oboljenje koje se karatkeriše poremećenom čvrstinom kostiju usled čega raste predispozicija za frakture.
Osteoporoza je sve veći globalni problem: u svetu prelomi pogađaju svaku treću ženu i svakog petog muškarca starijeg od 50 godina. Prema procenama u Srbiji od osteoporoze boluje oko 600.000 ljudi, uglavnom žena.
Pitali smo prim. dr Aleksandru Kostić, ginekologa-endokrinologa zašto su žene ugroženije od nastanka osteoporoze?
- Žene imaju manju koštanu masu nego odrasli muškarci. Muški polni hormon (testosteron), duže štiti muškarce jer počinje opadati posle 60-te godine, a kod žene je menopauza obično oko 50. godine. Mlađe žene koje se previše bave nekim aktivnostima (balet, moderan ples, al i drugi oblici izvođačkih umetnosti) mogu biti anoreksične (bolest ishrane) ili imaju manjak estrogena i zbog toga imaju manju koštanu masu - objašnjava doktorka Kostić.
Kako način života utiče na kosti?
Pozitivni faktori: - Unos dovoljne količine kalcijuma, izlaganje suncu (unos D vitamina), pojačana fizička aktivnost.
Negativni faktori: - Previše hrane životinjskog porekla (belančevine) i konzervirane hrane, povećano konzumiranje kafe, čaja i gaziranih pića, unos alkohola, pušenje, prekomeran unos Na (so), više od 5 g/dan.
Kada otići na prvu proveru gustine kostiju?
Optimalno vreme za prvu kontrolu je godinu dana od nastanka menopauze. U to vreme treba obratiti pažnju na sledeće faktore rizika:
* žene u postmenopauzi, žene sa prevremenom menopauzom, osobe sa porodičnom istorijom osteoporoze, osobe slabe fizičke građe, osobe koje imaju ili su imale poremećaj u ishrani, osobe koje tokom dužeg vremenskog perioda uzimaju lekove, kao što su steroidi ili lekovi protiv epilepsije
* nedostatak fizičke aktivnosti, pušenje, konzumiranje većih količina alkohola, nedovoljno uzimanje kalcijuma i vitamina D.