Slušaj vest

Krvna slika obuhvata sedimentaciju eritrocita (SE), kompletnu krvnu sliku (KKK) i diferencijalnu krvnu sliku (DKS). Merenje obuhvata broj crvenih krvnih zrnaca (eritrocita), koji prenose kiseonik iz pluća do tela, kao i hemoglobin, koji omogućava ovaj prenos.

Takođe, uključuje leukocite, koji brane organizam od infekcija, i trombocite, koji su neophodni za zgrušavanje krvi i zaustavljanje krvarenja u slučaju povreda.

Leukociti, koji su ključni za odbranu organizma od infekcija, imaju broj od 4,5 do 9,7 x 10^9 u kubnom milimetru.

U diferencijalnoj krvnoj slici (DKS), leukociti se dalje dele na različite vrste: neutrofile, koji se najefikasnije bore protiv bakterijskih infekcija, limfocite koji štite od virusnih infekcija, eozinofile koji su uključeni u alergijske reakcije, te monocite i bazofilne neutrofile.

Šta su neutrofilni leukociti?

Dakle, neutrofilni leukociti su takođe poznati kao neutrofilni granulociti. Njihov procenat u normalnoj krvnoj slici odrasle osobe iznosi 44 do 72% od ukupnog broja leukocita.

Neutrofili su odgovorni za borbu protiv bakterijskih infekcija. Kada dođe do bakterijske infekcije i povišene telesne temperature, njihov broj raste.

To se dešava zbog povećane proizvodnje u koštanoj srži, ali i mobilizacije neutrofila koji su prethodno bili "stacionirani" uz zidove krvnih sudova. Povišena temperatura i ubrzan krvotok pomažu njihovom premeštanju na mesto infekcije, gde se aktiviraju da brane telo.

profimedia0299952586.jpg
Neutrofilni leukociti su takođe poznati kao neutrofilni granulociti Foto: Profimedia

Šta je neutropenija?

Neutropenija je stanje kada je broj neutrofilnih granulocita u perifernoj krvi manji od 1,5 k 10 po 9/L krvi.

Može biti blaga (više od 1,0), umerena (0,5 – 1,0) i teška (manje od 0,5) kada se naziva agranulocitoza.

Simptomi neutropenije

groznica

upala pluća
infekcije sinusa
upala srednjeg uha
gingivitis (zapaljenje desni)
omfalitis (infekcija pupka)
apscesi kože

Uzroci neutropenije mogu biti nasledni i stečeni faktori. Oštećenje matičnih ćelija koštane srži, kao što je slučaj kod leukemije i plazmacitoma (tumora koštane srži koji istiskuju neutrofile), može smanjiti proizvodnju neutrofila.

Drugi faktori koji mogu uticati na broj neutrofila uključuju:

  • Jonizujuće zračenje koje oštećuje ćelije koštane srži
  • Metastaze malignih tumora, koje mogu zahvatiti koštanu srž i smanjiti broj neutrofila
  • Imunološke reakcije na lekove, koje mogu izazvati smanjenje broja neutrofila
  • Poremećaji u deobi i sazrevanju neutrofila u koštanoj srži, što otežava proizvodnju ovih ćelija
  • Skraćivanje životnog veka neutrofila, što dovodi do njihove brže eliminacije iz organizma
  • Preraspodela neutrofila u krvotoku, gde veći broj ovih ćelija ostaje u ivičnom prostoru, uz zidove krvnih sudova umesto da bude raspoređen ravnomerno u krvotoku
  • Kombinacija nekoliko ovih poremećaja može dodatno da utiče na broj neutrofila
Neutropenija shutterstock_516633544.jpg
Jedan od faktora koji utiče na broj neutrofila su metasdtaze malignih tumora Foto: Shutterstock

Posledice neutropenije

Posledica na telo zavise od brzine pojave neutropenije, njenog stepena i trajanja. Pacijenti sa neutropenijom su skloni bakterijskim infekcijama kože, sluzokože i, u najtežim slučajevima, sepsi.

Dijagnoza i lečenje

Dijagnoza se obično postavlja analizom krvne slike nakon težih bakterijskih infekcija. Nakon što se u krvnoj slici pronađe neutropenija, trebalo bi uraditi biopsiju koštane srži.

Neophodan je i rendgenski i mikrobiološki tretman da bi se otkrio uzrok neutropenije. Potrebno je uraditi i ultrazvuk abdomena, u potrazi za mogućim povećanjem slezine i limfnih čvorova u trbušnoj duplji.

Životni vek neutrofila može se, pak, odrediti radioaktivnim hromom.

Lečenje neutropenije zavisi od njenog stepena i trajanja. Bakterijske infekcije se obično leče antibioticima, prvo empirijski (na osnovu iskustva), a zatim se terapija prilagođava prema rezultatima antibiograma. U nekim slučajevima, koristi se kombinacija antibiotika.

Ako je neutropenija izazvana imunološkim faktorima, lečenje obuhvata imunoterapiju, najčešće kortikosteroidima. U slučajevima kada postoji povećanje slezine (hipersplenizam), razmatra se mogućnost splenektomije, što je hirurško uklanjanje slezine.

Pacijente koji se leče citostaticima treba upozoriti na mogućnost smanjenja broja neutrofila i na način zaštite od infekcija (izbegavati velika okupljanja, nositi masku).

recepti-lekovi-antibiotici-lekari-citostatici-deca.jpg
Pacijente koji se leče citostaticima treba upozoriti na mogućnost smanjenja broja neutrofila Foto: Shutterstock

Mijeloidni faktor rasta je lek koji stimuliše formiranje, diferencijaciju i funkciju neutrofila, pa ih treba koristiti u lečenju pacijenata na intenzivnim protokolima hemoterapije.

Transfuzije granulocita se retko koriste i samo u veoma teškim infekcijama kod pacijenata sa dugotrajnom neutropenijom.

Prenela: N.R.

Izvor: Adiva.hr/Zdravlje.Kurir.rs