Hipertireoza, ili previše aktivna štitasta žlezda, nastaje kada se u krvotok izluči previše hormona štitaste žlezde, što čini da metabolizam u telu radi prebrzo.
Hipertireoza ima tendenciju da se porodično razvija i najčešće se javlja kod mladih žena, a uzroci mogu biti različiti, kaže internista endokrinolog dr Tijana Dangubić na Instagramu, i navodi čak njih sedam.
Grejvsova bolest je najčešći uzrok hipertireoidizma, ona čini više od 70 odsto pacijenata sa hipertireozom - odnos žena i muškaraca je 8:1. To je autoimuna bolest u kojoj imunološki sistem greškom napada štitastu žlezdu, uzrokujući njen rast i njenu preveliku aktivnost.
Ostali uzroci hipertireoze
- Povećano lučenje hormona u sklopu Hašimoto tiroiditisa kod kojeg u jednoj fazi bolesti dolazi do kratkotrajnog oslobađanja više hormona. Tada se raspadaju ćelije štitne žlezde, menja se struktura žlezde i sama bolest vremenom prelazi u hipotireozu. Ova faza se naziva Hašitoksikoza.
- Lučenje hormona štitaste žlezde od strane hormonski aktivnog čvora koji se naziva toksični adenom. Ovaj adenom se dijagnostikuje scintigrafijom (tehnika koja koristi male količine radioaktivnih materijala) štitaste žlezde na kojoj se prikazuje kao topli čvor i terapija u slučaju da se dijagnostikuje je operativno lečenje.
- Uzrok može da bude i akutni tiroiditis kao posledica upale štitne žlezde koja je napadnuta od strane patogenih klica i virusa i najčešće se javlja nakon upale grla. Tada su povišene vrednosti leukocita, povišena je sedimentacija i C-reaktivni protein.
- Pojedini lekovi mogu da prouzrokuju hipertireozu.
- Postoje i tireotoksična stanja koja su vezana za trudnoću.
- Na povećano lučenje hormona štitaste žlezde može da utiče i pojava tumora hipofize i hipotalamusa.
Simptomi bolesti
Simptomi bolesti, kao i kod ostalih endokrinih poremećaja, uklučuju široku lepezu tegoba:
- Kod Gravesove bolesti mogu se javiti i promene na očima u vidu iskolačenja očnih jabučica - naglašava dr Dangubić.
Dijagnoza i lečenje
Dijagnoza hipertireoza se vrši na osnovu analiza krvi. Određuje se nivo hormona TSH, FT3, FT4, kako i antitela koja potvrđuju dijagnozu, objašnjava endokrinolog.
Lečenje hipertireoze može da uključuje nekoliko različitih pristupa, zavisno od uzroka i ozbiljnosti stanja: antitiroidne lekove, radioaktivni jod, beta-blokatore ili operaciju.
Pripremila: Nataša Lazović